درمان دیابت نوع 2 با تمرکز بر هورمونهای اینکرتین: نقش آگونیست های رسپتور GLP-1 و ممانعت کننده های Dpp-4

تاکنون علت بیماری دیابت نوع 2 نقص در ترشح انسولین و عملکرد انسولین تلقی می گردید.اما بتازگی مشخص گردید که طبیعی نبودن وضعیت سایر هورمونها سبب ایجاد هیپرگلایسمی می شود. برای مثال، تأثیر اینکرتین یعنی GLP-1 یا پتپید شبه گلوکاگون GLP-1 و پپتید انسولینوتروپیک وابسته به گلوکز در دیابت نوع 2 کاهش می یابد.

 تزریق (intravenous) GLP-1 سبب بهبود هایپرگلیسمی در بیماران دیابتی نوع 2 می شود اما به دلیل نیمه عمر بسیار کوتاهی که این ماده دارد بازدهی آن به عنوان یک دارو کاهش می دهد. بمنظور بهبود تأثیرات GLP-1، دانشمندان استراتژی دیگری را که شامل تولید آنالوگها یا آگونیست های گیرندۀ GLP-1 یا تولید ممانعت کننده های آنزیم دی پپتیدیل پتپیداز-4 (Dpp-4) است در پیش گرفتند. با این روش از غیر فعال شدن GLP-1 و GIP جلوگیری می کنند.

 با تزریق آگونیست GLP-1 که اگزتانید (exenatide ) نام دارد مقدار هموگلوبین A-1-C بهبود یافته و همچنین در کاهش وزن  نیزمؤثر است.

اگر چه به علت نیمه عمر پائین فارماکولوژیکی اگزتانید، اثرات مضر جانبی بروی سیستم گوارشی و تولید آنتی بادی بر علیه آن توسط بدن، مصرف آن  بعنوان دارو محدودیت دارد. مطالعات بروی فورمولاسیون اگزتانید طولانی الاثرادامه دارد. داروی جدید( طولانی الاثر) تأثیر بیشتری دارد و همچنین سبب کاهش وزن می گردد.

 چشم انداز دیگر برای این موضوع، مولکول لیراگلوتید است که آنالوگ GLP-1 انسانی محسوب می شود و یکبار در روز تزریق می شود. در فاز 2 مطالعات، لیراگلوتید باعث کاهش هموگلوبین A-1-C تا بیش از 7/1٪ می گردد و همچنین باعث کاهش وزنی حدود 3 کیلوگرم می شود و ظاهراً اثرات مضر جانبی کمتری بروی سیستم گوارش نسبت به اگزتانید دارد. اینهیبیتورهای DPP-4 نظیر سیتاگلیپتین (Sitagliptin) و ویلداگلیپتین (Vildagliptin) باعث کاهش معنی داری در مقدار هموگلوبین A-1-C می شوند، اما بروی کاهش وزن  بی تأثیرند ، اما اثرات جانبی مضرشان بروی دستگاه گوارش کم است. این تحقیقات و سایر تحقیقات جاری بر نقش سیستم انیکرتین و بخصوص نقش آگونیست های رسپتور GLP-1 و ممانعت کننده های DPP-4 در درمان دیابت تأکید می کنند.

منبع:

www.ndei.org